ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ / ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

 Ορισμοί

· Το Διαδίκτυο είναι το παγκόσμιο δίκτυο όπου είναι συνδεδεμένα χιλιάδες μικρότερα και μεγαλύτερα δίκτυα από όλο τον κόσμο . Υπολογιστές κάθε τύπου , που βρίσκονται σε σπίτια ,πανεπιστήμια , επιχειρήσεις , κυβερνητικούς οργανισμούς , κα. συνδέοντα σε δίκτυα . Συνδέοντας αυτά τα δίκτυα μεταξύ τους σχηματίζεται το Διαδίκτυο . Αλλιώς ονομάζεται Δίκτυο ή λεωφόρος των επικοινωνιών ή Κυβερνοχώρος .

 Ωφέλειες από την υπεύθυνη χρήση των Η/Υ / Διαδικτύου

· Οικονομικός – επαγγελματικός τομέας

· Δημιουργία νέων επαγγελμάτων ( προγραμματιστές , αναλυτές χειριστές ) και νέων θέσεων εργασίας

· Παροχή δυνατότητας εργασίας σε άτομα με ειδικές ανάγκες  ( τηλεργασία )

· Καλύτερη οργάνωση της παραγωγικής διαδικασίας και των δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων , αύξηση της ταχύτητας διεκπεραίωσης των εργασιών , μείωση του ανθρώπινου μόχθου , βελτίωση των προσφερόμενων υπηρεσιών

· Δραστηριοποίηση των επιχειρήσεων όχι πλέον σε εθνικό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο , αύξηση του καταναλωτικού κοινού , διευκόλυνση των συναλλαγών , κατάργηση του εμποδίου των γεωγραφικών αποστάσεων

· Προώθηση της διαφήμισης των προϊόντων , δυνατότητα ηλεκτρονικών αγορών .

· Επιστημονικός τομέας

· Ανταλλαγή πληροφοριών σε παγκόσμιο επίπεδο > προώθηση της επιστημονικής έρευνας

· Χρήση των υπολογιστών στην έρευνα , τη θεμελίωση και τεκμηρίωση των συμπερασμάτων της επιστήμης

· Η πρόγνωση του καιρού , η εξερεύνηση του διαστήματος , η ενδοσκόπηση του μικρόκοσμου του κυττάρου και η προσομοίωση πολύπλοκων γεγονότων αύξησε τα όρια των ανθρώπινων δραστηριοτήτων

· Οργάνωση , ταξινόμηση , αρχειοθέτηση της γνώσης > διεύρυνση γνώσεων , πληροφόρηση για οτιδήποτε συμβαίνει σε εθνική και παγκόσμια κλίμακα , συγκροτημένη εικόνα του κόσμου , οργανωμένη αντίληψη των πραγμάτων

· Εύκολη και ευχάριστη πρόσβαση στη γνώση , ολόκληρες εγκυκλοπαίδειες με τη μορφή CD-ROM που συνδυάζουν εικόνα , ήχο , γνώση – αναζήτηση βιβλιογραφίας

· Επικοινωνία , αξιοποίηση ελεύθερου χρόνου

· Μέσω του διαδικτύου διευκολύνεται η επικοινωνία του ατόμου με άλλους λαούς και πολιτισμούς , διάνοιξη των οριζόντων , απαλλαγή από στερεότυπα , προκαταλήψεις .

· Συνεργασία , διάλογος , διεύρυνση της δημοκρατίας

· Πολιτιστικές ανταλλαγές και αλληλεπιδράσεις μεταξύ των λαών

· Ενημέρωση για την τέχνη

· Ανάγνωση εφημερίδων ( διαδίκτυο )

· Ηλεκτρονικά παιχνίδια , ψυχαγωγία και άσκηση του πνεύματος

Που μπορεί να οδηγήσει η κακή χρήση των Η/Υ ;

· Παθητικοποίηση του ανθρώπου – μαθαίνει στις εύκολες λύσεις – αντικατάσταση του ανθρώπινου εγκεφάλου από μηχανές

· Προσκόλληση στο τεχνοκρατικό μοντέλο ζωής , αδιαφορία για γενικότερη πνευματική καλλιέργεια και ηθικές αξίες , υιοθέτηση χρησιμοθηρικής αντίληψης για τη ζωή

· Άγχος από τους γρήγορους ρυθμούς εξέλιξης των Η/Υ και από την προσπάθεια των ανθρώπων να προλάβουν τις εξελίξεις

· Αποξένωση σε διαπροσωπικό επίπεδο στο πλαίσιο μικρών θεμελιωδών ομάδων , π.χ. οικογένεια .

· Περιστολή της κοινωνικότητας του ατόμου από τη δυνατότητα που του παρέχουν οι νέες τεχνολογίες πληροφόρησης κι η τηλεματική για τηλεργασία , τηλεκπαίδευση , τηλεξυπηρέτηση . Εγκλωβισμός σε μια εικονική πραγματικότητα .

· Η χρήση των Η/Υ ως μέσο ψυχαγωγίας μπορεί να καλλιεργήσει στην εσωστρέφεια και να διευρύνει την εξάρτηση από τεχνολογικά μέσα .

· Προοδοπληξία , απομάκρυνση από την παράδοση και άλλες πνευματικές αξίες

· Αρνητική επίδραση στη γλώσσα = κωδικοποίηση άρα και αλλοίωση , καθιέρωση συνθηματικού λόγου , συρρίκνωση λεξιλογίου λόγω των γλωσσών προγραμματισμού , άκριτη υιοθέτηση ξένου λεξιλογίου

· Μέσω των Η/Υ επιτυγχάνεται ευκολότερα η πολιτιστική διείσδυση κι επιβολή των ανεπτυγμένων χωρών στις αναπτυσσόμενες > κίνδυνος μαζοποίησης , χειραγώγησης

· Προώθηση κυκλωμάτων παιδεραστίας , πορνείας , ναρκωτικών , ακροδεξιών και ναζιστικών ιδεών

· Διάδοση ψευδών και ανυπόστατων πληροφοριών , παραπληροφόρηση , προπαγάνδα

· Πρόσβαση και διαχείριση πληροφοριών που αφορούν στην ιδιωτική ζωή του ατόμου , παραβίαση και εκμετάλλευση των προσωπικών δεδομένων

· Καταπάτηση των πνευματικών δικαιωμάτων

· Η εισαγωγή των Η/Υ σε όλους τους κλάδους της παραγωγής επέφερε δραστική μείωση των θέσεων εργασίας

· Διάπραξη οικονομικών εγκλημάτων , υπερχρέωση λογαριασμών , απάτες με πιστωτικές κάρτες , ηλεκτρονικός τζόγος

· Προώθηση της διαφημιστική καμπάνιας , αύξηση της κατανάλωσης με την ευκολία παραγγελιών

Προτάσεις για την προστασία των παιδιών

· Αυστηρή επίβλεψη κατά τη χρήση του Διαδικτύου

· Χρήση προγραμμάτων που ελέγχουν την ιστοσελίδες τις οποίες επισκέπτονται

· Νουθεσίες ώστε να αποκρύπτουν τα προσωπικά τους στοιχεία

· Έλεγχος του ηλεκτρονικού τους ταχυδρομείου

· Παρακίνηση του ενδιαφέροντός τους και για άλλες σημαντικές για την ανάπτυξη και μόρφωσή τους ασχολίες π.χ. αθλητισμός , μελέτη βιβλίων , παρακολούθηση θεατρικών παραστάσεων .

 Επιχειρήματα υπέρ της χρήσης Η/Υ στην εκπαίδευση

· Μέσω της επεξεργασίας κειμένου > πειραματισμός με λέξεις και γράμματα , ελεύθερη γραφή , ανάπτυξη ιδεών > βελτίωση των ορθογραφικών και εκφραστικών αδυναμιών , κατάκτηση της σημασίας των λέξεων σ’ ένα ευρύτερο κείμενο μέσα από μια διαδικασία ευχάριστη και ενδιαφέρουσα  

· Διαχείριση της σχολικής ζωής , επικοινωνία με άλλα σχολικά περιβάλλοντα

· Δυνατότητα άντλησης πληροφοριών από μεγάλες βιβλιοθήκες , μελέτη άρθρων , πρόσβαση σε διεθνή βιβλιογραφία , νέα οπτικοακουστικά και εποπτικά μέσα

· Αύξηση της αποτελεσματικότητας του έργου του εκπαιδευτικού , χρόνος για ανθρώπινη επικοινωνία

· Η μάθηση αντιμετωπίζεται σαν μια διαδικασία ευχάριστη και ενδιαφέρουσα καθεαυτή και όχι για κάποια χρησιμότητα

· Μείωση της προσπάθειας για αποστήθιση και καλύτερη οργάνωση του γνωστικού υλικού

· Δυνατότητα επίσκεψης σε ηλεκτρονικά μουσεία και επιστημονικά ιδρύματα

· Ο υπολογιστής έχει απεριόριστη υπομονή , δεν επιπλήττει , δεν ειρωνεύεται , δεν τιμωρεί ούτε κάνει κοινωνικές διακρίσεις . Επομένως , το παιδί δεν έχει λόγο να τον ντρέπεται ούτε να τον φοβάται εάν δεν τα καταφέρει .

· Επιτρέπει στο μαθητή να προχωρήσει στην εργασία του με ρυθμό ανάλογο με τις δικές του δυνάμεις . Ευνοείται η εξατομικευμένη διδασκαλία και έτσι μειώνεται η ισοπέδωση του τρόπου μάθησης των μαθητών

· Ο υπολογιστής παρέχει ανάδραση στο μαθητή σχετικά με την ορθότητα των απαντήσεών του , καθώς αξιολογεί τις γνώσεις και τις δεξιότητές του . Συγκρατεί , επίσης , την πορεία επίδοσης των μαθητών σε έναν τομέα και είναι δυνατόν να ενημερώνει το μαθητή σχετικά . Ο μαθητής ελέγχει την πρόοδό του και προσαρμόζει ανάλογα την εργασία του

· Η ενίσχυση που δίνεται στο μαθητή από τη σωστή απάντηση είναι άμεση και αυτό δυναμώνει και το κίνητρο για μάθηση

· Δυνατότητα διασύνδεσης με άλλα δίκτυα > δυνατότητα διάδοσης πληροφοριών και γνώσεων όπως και επικοινωνίας για εκπαιδευτικούς σκοπούς σε κάθε περιοχή της γης καταργώντας τις ανισότητες στο δικαίωμα για μάθηση

· Συνεχής επιμόρφωση των εκπαιδευτικών από ανάλογα προγράμματα , εξ αποστάσεως εκπαίδευσή τους , συνεργασία , πολλοί δάσκαλοι μπορούν να μάθουν να κατασκευάζουν το δικό τους λογισμικό περιβάλλον συμβάλλοντας έτσι στη διάδοση των διδακτικών προτάσεων και ιδεών 

Επιχειρήματα κατά της χρήσης του Η/Υ στα σχολεία

· Η μυθοποίηση της τεχνολογίας είναι δυνατόν να δημιουργήσει την εντύπωση ότι , όπως κάθε τεχνολογικό επίτευγμα , και οι Η/Υ ισοδυναμούν με την άνεση , την ανάπαυση και την ξεκούραση . Επομένως, δεν υπάρχει λόγος να κουραστούμε , αφού σκέφτονται αυτοί για λογαριασμό μας.

· Η χρησιμοποίηση των Η/Υ στην εκπαίδευση είναι δυνατόν να υποβιβάσει την επικοινωνία δασκάλου και μαθητή σε ανούσια συνεργασία « τεχνικού » επιπέδου. . Χάνεται η αυθόρμητη και άμεση επικοινωνία.

· Η χρήση των Η/Υ αποξενώνει το μαθητή από το κοινωνικό και πολιτικό περιβάλλον . Του μαθαίνει να εμπιστεύεται μόνο την οθόνη τον Η/Υ του . Περιορίζει τις διαπροσωπικές σχέσεις στο σχολείο , τη συμμετοχή στις μαθητικές κοινότητες , αφού οι μαθητές καθηλώνονται μπροστά από έναν Η/Υ.

· « Ο κόσμος των υπολογιστών είναι αντιανθρώπινος : τα παιδιά μετατρέπονται σε νούμερα μέσα σε μια θάλασσα αριθμών . Χάνουν την όραση τους και γίνονται μαλθακά ξοδεύοντας τόσο χρόνο μπροστά στην οθόνη τον Η/Υ, είτε για εργασία , είτε για παιχνίδι ». Rίchard C. Nels

· Κίνδυνος παραγκωνισμού της ελληνικής γλώσσας και , κατ’ επέκταση , κίνδυνος άγονου μιμητισμού , ξενομανίας , αλλοίωση της πολιτιστικής και εθνικής φυσιογνωμίας των παιδιών.

· Στο βαθμό που οι υπολογιστές υποκαθιστούν το δάσκαλο και βασίζονται στην προγραμματισμένη διδασκαλία , είναι πιθανό να δώσουν το έναυσμα για την επιδίωξη ενός υψηλού βαθμού ομοιομορφίας στη διδασκαλία και την αξιολόγηση , γεγονός που αποτελεί πειρασμό για όσους θέλουν να εφαρμόσουν συστήματα μαζικής και δήθεν αντικειμενικής αξιολόγησης . Η ομοιομορφία όμως αυτή συνήθως αποβαίνει εις βάρος της ενασχόλησης με τη σύνθετη γνώση και τη δημιουργική μάθηση .

· Η μάθηση από κοινωνική διαδικασία γίνεται ατομική υπόθεση , ενώ είναι γνωστό ότι η ενσωμάτωση του παιδιού στο κοινωνικό περιβάλλον γίνεται σε μεγάλο βαθμό στο σχολείο .

· Εξομοιώνεται ο τρόπος σκέψης και συρρικνώνεται η γλώσσα .

· δεν υπάρχει δυνατότητα να δίνονται απαντήσεις σε όλες τις απορίες του μαθητή . Ο υπολογιστής δημιουργεί μια αίσθηση εξάρτησης , η οποία είναι δυνατό να μειώσει την εμπιστοσύνη του μαθητή στις δικές του δυνάμεις καθώς και στην κοινωνική του αποτελεσματικότητα

· Παρατηρούνται ανισότητες στην πρόσβαση και τη χρήση των υπολογιστών . Πολλοί φοβούνται ότι υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθεί μια νέα κατηγορία τεχνοκρατών του υπολογιστή , από τους οποίους οι αδαείς θα έχουν μεγάλη εξάρτηση

· Οι επιπτώσεις από τη συνεχή έκθεση στην ακτινοβολία των υπολογιστών και την ακινησία προκαλούν διάφορα δευτερογενή προβλήματα , όπως κόπωση ,κούραση ματιών , πονοκεφάλους κα.

· Προϋποθέσεις ορθής χρήσης των υπολογιστών στα σχολεία

· Ως προς τα εκπαιδευτικά προγράμματα που χρησιμοποιούνται

· Προσαρμογή στις ανάγκες , τους ρυθμούς μάθησης και τις αδυναμίες κάθε μαθητή

· Ελκυστικότητα ως προς το θέμα , σαφήνεια και προσαρμογή στα νεανικά ενδιαφέροντα

· Προσφορά του καινούργιου , προαγωγή της δημιουργικότητας του νέου , παροχή δυνατοτήτων για πειραματισμό

· Παροχή ξεκάθαρων απαντήσεων και άμεση επιβεβαίωση των ορθών απαντήσεων του μαθητή

· Η ευθύνη του δασκάλου

· Συνεχής αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της χρήσης των Η/Υ στη μαθησιακή διαδικασία , διόρθωση σφαλμάτων , κάλυψη κενών , παροχή κάθε υποστήριξης για την αποφυγή αδιεξόδων > ο δάσκαλος δεν αντικαθίσταται στο έργο του , αντίθετα ο ρόλος του ενισχύεται και γίνεται περισσότερο σύνθετος και καθοριστικός

· Προσαρμογή των προγραμμάτων ώστε να ανταποκρίνονται στην ιδιαιτερότητα κάθε μαθητή

· Η ευθύνη της οικογένειας

· Στήριξη και προώθηση της χρήσης των νέων τεχνολογιών

· Προθυμότητα και ικανότητα παροχής κάθε μορφής βοήθειας ( ψυχολογικής ή γνωστικής ) στο παιδί , καλλιέργεια του ενδιαφέροντός του για τη χρήση των Η/Υ , συνειδητοποίηση ότι στη νέα εποχή αναλφάβητος θα είναι ο αδαής σχετικά με την πληροφορική

· Αυστηρή επιτήρηση του τρόπου χρήσης του Η/Υ , παρότρυνση για την ανάπτυξη και άλλων ενδιαφερόντων

· Η ευθύνη των ΜΜΕ

· Μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων προσπάθεια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των νεαρών ατόμων και των οικογενειών όσον αφορά τη χρησιμότητα των νέων τεχνολογικών , αλλά και κατάδειξη των κινδύνων που εγκυμονεί η ανεύθυνη χρήση τους .

· Προβαλή ερεθισμάτων για άλλες ενασχολήσεις , άνοιγμα νέων οριζόντων και δημιουργία νέων ενδιαφερόντων για να αποφευχθεί η μηχανοποίηση , η τυποποίηση και η πνευματική μονομέρεια .

· Η ευθύνη του κράτους

· Πρόνοια για τον εξοπλισμό όλων των σχολείων με Η/Υ και τη σύνδεσή τους με τον παγκόσμιο ιστό

· Η ευθύνη του νέου

· Αποφυγή προσκόλλησης και καθήλωσης μπροστά στην οθόνη του Η/Υ , εφαρμογή του μέτρου , υπεύθυνη και συνετή χρήση του , στροφή σε άλλα ενδιαφέροντα , σε ποικίλες μορφές ψυχαγωγίας που θα προωθούν την κοινωνικότητά τους και θα αναπτύσσουν τις διαπροσωπικές σχέσεις , αποφυγή υποδούλωσης στην εικονική πραγματικότητα

· Διαδίκτυο και Δημοκρατία

· Το διαδίκτυο προάγει τη δημοκρατία

· Όλο και περισσότεροι έχουν πρόσβαση στη γνώση

· Πολυφωνία ( πολίτες , οργανισμοί , σύλλογοι , φορείς κάθε είδους έχουν δημόσιο βήμα )

· Πλούσια και ταχύτατη ενημέρωση

· Δυνατότητα δημοψηφισμάτων , όταν καταστεί μαζικό αγαθό

· Διάλογος , επικοινωνία

· Πολιτισμική ανταλλαγή , καλλιέργεια διεθνιστικής κουλτούρας > αποφυγή εθνικιστικών αντιλήψεων

· Το διαδίκτυο απειλεί τη δημοκρατία

· Ο Η/Υ φετίχ > απομόνωση > αδιαφορία για τα κοινά

· Παραπληροφόρηση και προπαγάνδα

· Πνευματική νάρκωση , έτοιμη τροφή > δημιουργία παθητικών δεκτών

· Υπερπληροφόρηση , σύγχυση > αδυναμία επισήμανσης του ουσιώδους

· Παραβίαση προσωπικών δεδομένων , ανθρώπινων δικαιωμάτων

· Ιστοσελίδες που παρασύρουν κυρίως τους νέους σε παράνομες δραστηριότητες ή στην υιοθέτηση δογμάτων