ΙΣΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΦΥΛΩΝ

ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΔΥΟ ΦΥΛΩΝ

Ορισμοί

·         Φεμινισμός : Η φιλοσοφική και κοινωνιολογική θεωρία που παραδεχόταν την ισότητα των δύο φύλων και υποστήριζε τη χειραφέτηση της γυναίκας και την εξίσωση με τον άνδρα σε επίπεδο κοινωνικό , οικονομικό , αστικό και πολιτικό . Φεμινισμός ονομάστηκε και η σχετική κίνηση για την επίτευξη των παραπάνω στόχων ( femina = γυναίκα )

·         Ισότητα των δύο φύλων : Η αναγνώριση από την πολιτεία ίσων δικαιωμάτων και κατοχύρωση ισοδύναμων ευκαιριών και δυνατοτήτων και στα δύο φύλα . 

·         Μετά από αιώνες καταπίεσης το αποφασιστικό βήμα για την ισοτιμία των δύο φύλων έγινε μετά τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους όπου , λόγω έλλειψης εργατικών χεριών , η γυναίκα αναλαμβάνει καίριες θέσεις στον εργασιακό χώρο και γίνεται ο μοχλός που κινεί την πολεμική βιομηχανία , αλλά και που διασώζει την παγκόσμια οικονομία . Μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο Ο.Η.Ε διακήρυξε την ισοτιμία της γυναίκας .

Η θέση της γυναίκας σήμερα

·         Ο εικοστός αιώνας υπήρξε η χρονική περίοδος κατά την οποία ξεπεράστηκαν πανάρχαιες αντιλήψεις που στοίχειωναν τον άνθρωπο και δημιουργούσαν εντάσεις και αδικίες στις σχέσεις του με άλλα μέλη της κοινωνίας . Όσον αφορά τη θέση της γυναίκας , έγινε δυνατή η νομική εξίσωσή της με τον άνδρα και η αναγνώριση των αστικών και πολιτικών δικαιωμάτων της . Αντιλήψεις που ήθελαν τη γυναίκα ένα απλό διακοσμητικό στοιχείο του σπιτιού ή μια παραδουλεύτρα που ασχολούνταν με το σπίτι και την ανατροφή των παιδιών ή ακόμη χειρότερα μια απλή μηχανή τεκνοποίησης ανήκουν πλέον στο παρελθόν . Σήμερα η γυναίκα :

·         Διακρίνεται στον πολιτικό στίβο                     ( βουλευτικά , υπουργικά , πρωθυπουργικά αξιώματα ) ·         Ξεχωρίζει στην επιστημονική έρευνα ·         Διαπρέπει στο χώρο της τέχνης ·         Διακρίνεται στον αθλητισμό

·         Είναι πνευματικά καλλιεργημένη και υπολογίζεται ως ολοκληρωμένη προσωπικότητα ·         Έχει τον πρώτο ρόλο στην ανατροφή των παιδιών και είναι φορέας πολλαπλών ρόλων ·         Διεισδύει στον επαγγελματικό στίβο και σε ανδρικά επαγγέλματα , γίνεται οικονομικά ανεξάρτητη

Ανισότητα στον 21^ο αιώνα

·         Παρ’ όλη την πρόοδο που έχει επιτευχθεί , συναντώνται και σήμερα , κυρίως σε υπανάπτυκτες χώρες , αλλά και στο δυτικό κόσμο , φαινόμενα που αποδεικνύουν ότι η εξίσωση των δυο φύλων είναι μια διαδικασία που δεν έχει περαιωθεί . Αντίθετα μάλιστα , την ίδια στιγμή που το φεμινιστικό κίνημα ατονεί , εμφανίζονται νέες μορφές άνισης μεταχείρισης της γυναίκας :

·         Η ανεργία πλήττει κυρίως το γυναικείο πληθυσμό , καθώς παρατηρείται μια απροθυμία πρόσληψης γυναικών είτε λόγω ενδεχόμενης εγκυμοσύνης είτε λόγω υποτίμησης των ικανοτήτων τους .

·         Συχνά , η γυναίκα αμείβεται λιγότερο από τον άνδρα για ίδιου τύπου και ίδιας ποσότητας εργασία .

·         Η αντιπροσώπευσή της στα κέντρα λήψης αποφάσεων ( κοινοβούλιο , επιτροπές κομμάτων , δημοτικά συμβούλια ) είναι ελάχιστη ως μηδαμινή .

·         Στατιστικά , λαμβάνει κατώτερη μόρφωση από τον άνδρα .

·         Εξακολουθεί να πέφτει θύμα της βίας και της εκμετάλλευσης ( ξυλοδαρμοί , βιασμοί , ψυχολογική καταπίεση )

·         Η διαφημιστική χρησιμοποίησή της ως σύμβολο ομορφιάς , υποτιμά την αξιοπρέπειά της και θίγει την ακεραιότητα του χαρακτήρα της .

·         Εξαναγκάζεται πολλές φορές να εγκαταλείψει την επαγγελματική της σταδιοδρομία για να αφοσιωθεί στην οικογένειά της , καθώς συνεχίζει να κατέχει τη μερίδα του λέοντος της ευθύνης για την ανατροφή των παιδιών , αλλά και για το νοικοκυριό , μια εργασία για την οποία δεν αμείβεται αλλά υποτιμάται . 

·         Σε αναπτυσσόμενες κυρίως χώρες , αλλά και στις δυτικές , σε κλειστές κοινωνίες , οι γυναίκες καταπιέζονται στο θέμα της εξόδου από το σπίτι , των προγαμιαίων σχέσεων και των γενικότερων ελευθεριών που μπορεί να απολαύσουν ( μόρφωση ,. εργασία , ενδυμασία ) .

Αίτια της ανισότητας

·         Ακόμη και σήμερα επιζούν αρχαίες αντιλήψεις που θεωρούν τη γυναίκα βιολογικά κατώτερη από τον άνδρα .

·         Υπάρχει έλλειψη ενημέρωσης για την αξία και την αναγκαιότητα της εξίσωσης των δυο φύλων .

·         Η νομική στήριξη αποδεικνύεται ελλιπής , καθώς είναι προσαρμοσμένη στα ανδρικά πρότυπα . Οι παροχές και οι διευκολύνσεις προς τις εργαζόμενες μητέρες δεν επαρκούν , με αποτέλεσμα οι γυναίκα να φτάνει στο δίλημμα της επιλογής ανάμεσα στη μητρότητα και στην εργασία .

·         Η στάση της γυναίκας εξακολουθεί να είναι παθητική .

Γυναίκα και Διαφήμιση

·         Ένα κραυγαλέο παράδειγμα της υποτίμησης της γυναίκας είναι η αντιμετώπισή της από τα ΜΜΕ και ειδικότερα από τη διαφήμιση . Συγκεκριμένα , η διαφήμιση :

·         Η γυναίκα παρουσιάζεται περιορισμένη στο ρόλο της νοικοκυράς , διαιωνίζοντας κατ’ αυτό τον τρόπο μια ανισότητα.

·         Η διαφήμιση παρουσιάζει τη γυναίκα ως άκριτο καταναλωτή , ενώ τα υλικά αγαθά αποκτούν γι’ αυτήν μια άλλη διάσταση και μετατρέπονται σε αξίες .

·         Η γυναίκα ως μητέρα και σύζυγος δεν φαίνεται να διαθέτει δική της ζωή , αφού όλο το ενδιαφέρον της εξαντλείται στα παιδιά και στο σύζυγο .

·         Η γυναίκα παρουσιάζεται σαν διακοσμητικό στοιχείο στη διαφήμιση , ανεξαρτήτως μάλιστα αν το διαφημιζόμενο προϊόν έχει ή όχι σχέση με τη γυναίκα . Κάτι τέτοιο υποτιμά τις υπόλοιπες ιδιότητές της , πνευματικής , ηθικές κλπ.

·         Οι γυναίκες που συνοδεύουν τις διαφημιστικές εικόνες αποτελούν πρότυπα ομορφιάς , φαινόμενο που συνοδεύεται από παρενέργειες , όπως η εμπορευματοποίηση της ίδια της ομορφιάς , η δημιουργία άγχους και συμπλεγμάτων κατωτερότητας καθώς και η παραπομπή σε σεξουαλικά υπονοούμενα .

·         Τέλος , κάποιες διαφημίσεις φτάνουν στο άλλο άκρο , δηλαδή παρουσιάζουν τη γυναίκα να συνδυάζει τόσους πολλούς ρόλους στον τέλειο βαθμό ( άψογη εμφανισιακά, ιδανική σύζυγος , τέλεια επαγγελματίας , εξαιρετική μαγείρισσα , πολύ καλή νοικοκυρά , ιδιαίτερη προσωπικότητα κτλ. ) ώστε να δημιουργούνται ψευδαισθήσεις και ανασφάλειες στις δέκτριες .

Τρόποι επίτευξης της ισότητας

·         Πρέπει να σημειωθεί ότι δεν πρόκειται για εξανδρισμό της γυναίκας , αλλά για έναν γυναικείο ανθρωπισμό , όπως τον ονομάζει ο Δ. Γληνός . Πρόκειται για μια πολυσήμαντη κίνηση , που προσπαθεί να επανορθώσει μια προαιώνια αδικία σε βάρος του ίδιου του ανθρώπου , διαπραττόμενη στο πρόσωπο των γυναικών και να δώσει την ευκαιρία στη γυναίκα να αξιοποιήσει το δυναμικό της σε όλους τους τομείς , πράγμα που αποτελεί δικαίωμα κάθε ανθρώπου . Ειδικότερα , η κίνηση αυτή συνίσταται :

·         Στην αλλαγή της νοοτροπίας του συνόλου των ανθρώπων , ανδρών και γυναικών . Αυτό θα επιτευχθεί με κοινή προσπάθεια , που θα αρχίζει από τον τρόπο μεταχείρισης των παιδιών , τη συνεκπαίδευση και την παροχή ίσων δυνατοτήτων μόρφωσης και εξέλιξης σε αγόρια και κορίτσια .

·         Με την αλλαγή της νομοθεσίας σε θέματα που αφορούν τις ανθρώπινες σχέσεις και την κατάργηση αναχρονιστικών και απάνθρωπων θεσμών , όπως είναι η προίκα , και τη δικαιότερη ρύθμιση του οικογενειακού και εργατικού δικαίου .

·         Με την παιδεία και την πλατιά μόρφωση θα μπορέσει η γυναίκα να γνωρίσει το βαθύτερο νόημα της ζωής και τις δυνάμεις που λειτουργούν μέσα σ’ αυτή και θα μπορέσει να δημιουργήσει ιδανικά και να κινηθεί σε δράση και υπεύθυνη  αυτενέργεια . Η σοβαρή μόρφωση θα προσφέρει μια σωστή και πραγματική ηθικοποίηση και κοινωνικοποίηση της γυναίκας με όλες τις ελευθερίες , τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα που απαιτούνται .

·         Με τη δημιουργική και παραγωγική εργασία η γυναίκα θα εξασφαλίσει την οικονομική ανεξαρτησία και θα αναλάβει ευθύνες που θα χαλυβδώσουν τη θέλησή της και θα την απαλλάξουν από την ψυχική μειονεξία , τον παρασιτισμό και την αποτελμάτωση .

·         Με τη συνειδητοποίηση από την ίδια τη γυναίκα του ρόλου της , με την εντατικοποίηση των προσπαθειών της και τη συμμετοχή της στην ενεργό ζωή . Αυτό θα δώσει μια νέα διάσταση στη μητρότητα , θα κινητοποιήσει τις δυνάμεις της οικογένειας , που μαραζώνουν μέσα στην καθημερινότητα και θα απολυτρώσει τη γυναίκα από το διακοσμητικό και ανούσιο χαρακτήρα , που οι συνθήκες την ανάγκασαν να υποδυθεί .

·         Ιδιαίτερα στο ζήτημα των εργαζόμενων μητέρων , απαιτείται η λήψη μέτρων που θα αναιρούν το          ψευτοδίλημμα : εργασία ή οικογένεια και θα εξασφαλίζουν τις κατάλληλες συνθήκες για την επιτυχημένη ενασχόληση και με τα δύο : δημιουργία δωρεάν παιδικών σταθμών , ευέλικτα ωράρια , τηλεργασία .