ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

 

 

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Ορισμός

Η απαλλαγή του ανθρώπου από κάθε εσωτερικό ή εξωτερικό καταναγκασμό και η διασφάλιση της ανεξαρτησίας του – οικονομικής ,κοινωνικής , πολιτικής , ηθικής – χωρίς ταυτόχρονα να βλάπτει ή να περιορίζει την ελευθερία των άλλων .

Μορφές της Ελευθερίας

• Εξωτερική ή εκ νόμου ελευθερία
• Ατομική : Εξασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για ασφάλεια , κατοικία , δραστηριότητα , περιουσία .
• Πολιτική : Η διασφάλιση των δικαιωμάτων του πολίτη , του εκλέγειν και εκλέγεσθαι , της συμμετοχής στη διοίκηση , της ανάληψης αξιωμάτων , της άσκησης ελέγχου στην εξουσία .
• Κοινωνική : Η προστασία των κοινωνικών θεσμών και των δικαιωμάτων για εργασία , παιδεία , περίθαλψη , αξιοκρατία , δικαιοσύνη
• Εθνική : Η εθνική ανεξαρτησία και η εδαφική ακεραιότητα .
• Θρησκευτική : Το δικαίωμα της επιλογής του θρησκεύματος , ανεξιθρησκία , απαραβίαστη θρησκευτική συνείδηση .
• Οικονομική : Ελεύθερη οικονομική – παραγωγική δραστηριότητα ( δικαίωμα ελεύθερης επιλογής επαγγέλματος , δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι , δικαίωμα περιουσίας , οικονομική ανεξαρτησία )
• Καλλιτεχνική – Επιστημονική  : Τέχνη χωρίς καταναγκασμούς , στρατεύσεις από τα έξω , λογοκρισία , προπαγάνδα , ελεύθερη επιστημονική έρευνα
• Εσωτερική ή εκ του ήθους ελευθερία
• Πνευματική : Απαλλαγή από προλήψεις , δεισιδαιμονίες ,. αναχρονιστικές αντιλήψεις και φανατισμούς  
• Ηθική  : Αποδέσμευση από πάθη , συμπλέγματα , καταναγκασμούς
• Ψυχολογική : Απελευθέρωση από άγχη , φοβίες , ανασφάλειες

Η αξία της Ελευθερίας

• Πολιτικός τομέας : Προώθηση του διαλόγου , εδραίωση της πολυφωνίας , ανεμπόδιστη συμμετοχή των πολιτών στα κοινά , έλεγχος της εξουσίας > αποφυγή της προπαγάνδας και του λαϊκισμού , διεκδίκηση των δικαιωμάτων > αναβάθμιση της πολιτικής ζωής και προστασία της δημοκρατίας
• Κοινωνικός τομέας : Διασφάλιση της δικαιοσύνης και της αξιοκρατίας , ανανέωση νόμων και θεσμών , προσαρμογή των νόμων στις ανάγκες των πολιτών , σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα , καταπολέμηση του ρατσισμού , αποδοχή της διαφορετικότητας > ενίσχυση του κοινωνικού ιστού , διεύρυνση του « εμείς »
• Οικονομικός – Διεθνής τομέας : Συνεργασία των επιστημόνων σε παγκόσμιο επίπεδο , προαγωγή της έρευνας και της ειδίκευσης , ενίσχυση των οικονομικών συναλλαγών , απελευθέρωση του εμπορίου , εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας > άνοδος του βιοτικού επιπέδου του λαού . Επίσης : διαμόρφωση κατάλληλων συνθηκών για τη διασφάλιση της ειρήνης , της συναδέλφωσης και αλληλεγγύης των πολιτών του κόσμου . 
• Πνευματικός τομέας : Περιορισμός του δογματισμού και του φανατισμού , απομάκρυνση από προλήψεις και στερεότυπα , ενημέρωση για την επικαιρότητα > οργανωμένη και πλήρης αντίληψη για τα πράγματα , καλλιέργεια της κριτικής και του προβληματισμού μέσω της ελεύθερης πληροφόρησης > σφαιρική παιδεία και μόρφωση
• Ηθικός τομέας : Η ελευθερία απομακρύνει τον άνθρωπο από στερεότυπα και προκαταλήψεις , τον ωθεί στην ηθική αναβάθμιση και την καλλιέργεια της υπευθυνότητας , γιατί ο ουσιαστικά ελεύθερος άνθρωπος ξέρει που σταματά η δική του ελευθερία και που αρχίζει η ελευθερία του διπλανού του , είναι απαλλαγμένος από τυφλούς εγωισμούς , σέβεται τους άλλους και δεν έχει εμπάθειες , είναι δηλαδή ανθρωπιστής .
• Ψυχολογικός τομέας : Απαλλαγή από άγχη και ανασφάλειες , ανάπτυξη ποικίλων ενδιαφερόντων , τήρηση του μέτρου , απόκτηση αυτοπεποίθησης , αισιοδοξίας , μαχητικότητας .

Οι εχθροί της ελευθερίας

• Υλιστικό πνεύμα της εποχής , θεοποίηση του χρήματος , καταναλωτική κοινωνία , αδιαφορία για ηθικοπνευματικές αξίες όπως η εσωτερική ελευθερία
• Στείρα τεχνοκρατική αντίληψη , κυριαρχία μηχανής , μονομέρεια ειδίκευσης , προσκόλληση στο βιομηχανοποιημένο τρόπο ζωής , πνευματική μονομέρεια
• Κρίση αξιών , σύγχυση σκοπών και μέσων , ηθική χαλάρωση
• Σύνθετες – πολύπλοκες κοινωνίες , αλληλοσυγκρουόμενοι ρόλοι , γρήγοροι ρυθμοί εξέλιξης , ραγδαίες   αλλαγές > ψυχολογική καταπίεση , έλλειψη ελεύθερου χρόνου
• Αποπροσανατολιστικός ρόλος των ΜΜΕ , διαφήμιση , προπαγάνδα
• Υπερβολικός συγκεντρωτισμός της εξουσίας
• Υπερβολική ελευθερία , ασυδοσία , αναρχία
• Κρίση φορέων αγωγής και απουσία ανθρωπιστικής παιδείας > αδυναμία εσωτερικής καλλιέργειες
• Ανεργία
• Τρομοκρατία 

Αποτελέσματα

• Πνευματικός τομέας : προπαγάνδα , μαζοποίηση , χειραγώγηση , απουσία πολύπλευρης μόρφωσης και κριτικής σκέψης
• Ηθικός τομέας : στερεότυπα , προκαταλήψεις , ατομικισμός , χρησιμοθηρικό πνεύμα ,ανευθυνότητα , έλλειψη σεβασμού , μέτρου , ανθρωπισμού
• Ψυχολογικός τομέας :άγχος , ανασφάλεια , αβεβαιότητα , φόβος , έλλειψη ψυχικής ηρεμίας και ισορροπίας , άγονη εκμετάλλευση ελεύθερου χρόνου
• Πολιτικός τομέας : αναξιοκρατία , σκάνδαλα , κατάχρηση εξουσίας , λαϊκισμός , δημαγωγία , πολιτική προπαγάνδα , τυφλός κομματισμός
• Εθνικός – Διακρατικός : παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων , απάνθρωπη μεταχείριση μειονοτήτων , ρατσισμός
• Κοινωνικός : βία , εγκληματικότητα , ναρκωτικά
• Οικονομικός τομέας : Παραοικονομία , έλλειψη επαγγελματικής συνείδησης , εγκλωβισμός στην κατανάλωση , μαζοποίηση , ανεύθυνη χρήση επιστήμης – τεχνολογίας , ασυδοσία απέναντι στη φύση , εξοπλισμοί