ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΣΜΟΣ

Ορισμός

·        Πρόκειται για το καθεστώς εκείνο που υποτάσσει τους πολλούς στη θέληση των λίγων ή του ενός . Επιβάλλεται αυθαίρετα και λειτουργεί ανελεύθερα και καταπιεστικά , αφού περιορίζει τα αναφαίρετα δικαιώματα των πολιτών .

Χαρακτηριστικά – Μέθοδοι του ολοκληρωτισμού

·        Παροχή άρτου και θεαμάτων ·        Πολιτική του διαίρει και βασίλευε ·        Μαζοποίηση του λαού ·        Χρήση έντεχνων μηχανισμών προπαγάνδας ·        Αμοιβαία καχυποψία μεταξύ κυβερνώντων και κυβερνωμένων

·        Αυθαίρετη θέσπιση νόμων ή καταστρατήγηση του συντάγματος ·        Νομιμοποίηση της κοινωνικής ανισότητας ·        Αυστηρή αστυνόμευση ·        Λογοκρισία , έλεγχος των ΜΜΕ , μονοφωνία ·        Περιχαρακωμένη παιδεία χαμηλής ποιότητας

Αίτια επιβολής ολοκληρωτικών καθεστώτων

·        Τάσεις αρχομανίας ατόμων ή κοινωνικών ομάδων ·        Διασφάλιση πολιτικών ή οικονομικών συμφερόντων ·        Δόλιες ενισχύσεις και ενθαρρύνσεις από γειτονικά κράτη ·        Χαμηλό μορφωτικό επίπεδο ·        Ιδεολογική σύγχυση και κατάργηση κάθε μέτρου και ορίου

·        Υλοκρατούμενος τρόπος ζωής > αδιαφορία για τα κοινά ·        Κρίση των δημοκρατικών θεσμών λόγω υπερπληθυσμού , αδυναμίας άμεσης αντιπροσώπευσης ·        Σοβαρά και άλυτα κοινωνικά προβλήματα όπως η ανεργία , η εξαθλίωση ·        Το μεταναστευτικό κίνημα > άνοδος ρατσιστικών , φασιστικών παρατάξεων

Συνέπειες του ολοκληρωτισμού

·        Πολιτικός τομέας : συγκέντρωση των εξουσιών στα χέρια των λίγων , επιβολή μιας κυρίαρχης ιδεολογίας , αδυναμία ελέγχου της εξουσίας > κατάχρηση εξουσίας , χειραγώγηση του πολίτη , απώλεια της ελευθερίας του

·        Κοινωνικός τομέας : χρήση μεθόδων πειθαναγκασμού , ενδυνάμωση αντιθέσεων και ανισοτήτων , εξυπηρέτηση συμφερόντων συγκεκριμένων ομάδων > όξυνση φαινομένων βίας , κατάφορη παραβίαση των ελευθεριών

·        Οικονομικός τομέας : συγκέντρωση του πλούτου στα χέρια των λίγων , άσκηση αυστηρού παρεμβατισμού στην οικονομική δραστηριότητα > ανέχεια , χαμηλοί μισθοί , παραβίαση των εργατικών δικαιωμάτων , άθλιες συνθήκες εργασίας , εκμετάλλευση του ανθρώπινου μόχθου , οικονομικός μαρασμός

·        Διεθνής τομέας : ενίσχυση των εθνικών ανταγωνισμών και της αντιπαλότητας > ναρκοθέτηση της παγκόσμιας ειρήνης και συνεργασίας στα μεγάλα προβλήματα , περιθωριοποίηση της χώρας , απομονωτισμός   

·        Πνευματικός τομέας : καλλιέργεια της πνευματικής υποδούλωσης , καταστροφή της φρόνησης , άμβλυνση της νοητικής και κριτικής ικανότητας > χειραγώγηση του ατόμου

·        Ηθικός τομέας : κυριαρχία εθνικών , σοβινιστικών και ρατσιστικών αντιλήψεων > άμβλυνση της εθνικής συνοχής και συνείδησης , ενίσχυση της ιδιοτέλειας , εδραίωση προκαταλήψεων και στερεοτύπων > ηθική χαλάρωση , κυριαρχία του δίκαιου της πυγμής 

·        Πολιτιστικός τομέας : εμπορευματοποίηση ή στράτευση της τέχνης , στράτευση της επιστήμης και της τεχνολογίας στην εξυπηρέτηση των αναγκών του ολοκληρωτισμού > οπισθοδρόμηση και στασιμότητα , ανυπαρξία πνευματικής δημιουργίας , πρωτοτυπίας

Αντιμετώπιση

·        Απάντηση στον ολοκληρωτισμό αποτελεί η ενίσχυση και εδραίωση της δημοκρατίας – όχι μόνο ως πολιτειακού συστήματος , αλλά και ως τρόπου ζωής . Συγκεκριμένα , επιβάλλεται :

·        Κοινωνικός – πολιτικός διάλογος που προϋποθέτει σωστή ενημέρωση και διάλογο

·        Ελεύθερη έκφραση και ανταλλαγή απόψεων

·        Δημιουργία στέρεας και πολυδιάστατης πολιτικής – πολιτιστικής κουλτούρας

·        Εκπαίδευση που να παρέχει ευκαιρίες για πολύπλευρη γνώση και να προωθεί το διάλογο , την έρευνα , την κριτική

·        Επανένταξη του πολίτη και των πολιτικών δυνάμεων στις πολιτικές διαδικασίες

·        Εκδημοκρατισμός του πολιτεύματος που συνίσταται στη διεύρυνση της εξουσίας στο χώρο της κοινωνίας των πολιτών

·        Ενεργητική συμμετοχή στα κοινά

·        Στράτευση της οικογένειας και των πνευματικών ανθρώπων στη διαμόρφωση άξιων για τη δημοκρατία πολιτών

·        Συνεχής επαγρύπνηση των ΜΜΕ για τη διαφύλαξη της δημοκρατίας