ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑ – ΒΙΑ – ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Αίτια εμφάνισης των φαινομένων 

Ευθύνη του ατόμου 

• Μιμητισμός , το άτομο λειτουργεί ως άβουλο ον χωρίς αυτογνωσία και δυνατότητα αυτοκαθορισμού 
• Βιολογικές και ψυχολογικές διαταραχές ( κληρονομικές ή επίκτητες ) 

Ευθύνη των φορέων αγωγής 

• Κρίση της οικογένειας και του σχολείου > αδυναμία ομαλής κοινωνικοποίησης , ανάπτυξης κριτικής σκέψης , αυτοβουλίας , βίαιο οικογενειακό περιβάλλον . 
• Τα ΜΜΕ με την προβολή βίας , τον υπερτονισμό βίαιων σκηνών και την ηρωοποίηση της βίας ωθούν στο μιμητισμό και επικροτούν το δίκαιο του ισχυρότερου . 

Σύγχρονες συνθήκες 

• Οικονομική κρίση , ανεργία , φτώχεια > περιθωριοποίηση ατόμων > παραβατική συμπεριφορά 
• Καταναλωτισμός – υλισμός > ανταγωνιστικές σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων και απουσία πνεύματος συνεργασίας > επιθετικότητα 
• Καταναλωτική αντίληψη και η ακόρεστη διάθεση για υλικά αγαθά > άγχος , ανασφάλεια , στροφή προς τις απολαύσεις > η βία αποτελεί διέξοδο για όσους δεν συμμετέχουν στον καταναλωτικό παράδεισο 
• Αστυφιλία = γιγαντισμός του σύγχρονου κοινωνικού περιβάλλοντος > ανωνυμία και απροσωποποίηση μεταξύ των ανθρώπων 
• Κοινωνικές αδικίες , άνιση κατανομή του πλούτου , διεύρυνση του χάσματος ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς σε συνδυασμό με την αναξιοκρατία και έλλειψη δικαιοσύνης > αντιδραστικότητα ενάντια στο συνάνθρωπο και την κοινωνία 
• Φανατισμός , ρατσισμός 
• Ηθική κρίση , απουσία ιδανικών , ιδεολογιών , διαφθορά , σκάνδαλα , αναξιοκρατία = διάβρωση του κρατικού μηχανισμού > αποδιοργάνωση των φορέων που μπορούν να καταστείλουν την εγκληματικότητα ( ελλιπής αστυνόμευση ) 
• Η επικίνδυνη φόρτιση της πολιτικής διαμάχης και της ιδεολογικής αντιπαράθεση σε συνδυασμό με την κρίση των θεσμών που δίνουν τη δυνατότητα στο παρακράτος να προσπαθεί να επιβάλλει τις απόψεις του .
• Τα οργανωμένα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα που ευνοούν τη βία για να αποπροσανατολίσουν και να φοβίσουν το λαό ώστε να προωθήσουν τις θέσεις τους ανεμπόδιστα .

  

Συνέπειες

Πνευματικός – Ηθικός – Συναισθηματικός τομέας 

• Η ανθρώπινη ζωή ευτελίζεται , ενώ ως αρχές επιβίωσης προβάλλονται η απανθρωπιά και η ιδιοτέλεια . 
• Οι πολίτες ζουν σε περιβάλλον ανασφάλειας , άγχους και φόβού > απογοήτευση από την αδυναμία του κράτους να τους προστατέψει . 
• Καχυποψία και έλλειψη εμπιστοσύνης προς το συνάνθρωπο , αποξένωση , τυπικές σχέσεις 

Κοινωνικός Τομέας 

• Κοινωνική αρρυθμία > παραχαράσσεται το νόήμα της κοινωνικής συνύπαρξης καθώς επικρατεί η δυσπιστία και η απομόνωση , η εσωστρέφεια και ο φόβος > κλυδωνίζεται η εμπιστοσύνη στον άνθρωπο > αντικοινωνική συμπεριφορά > διάσπαση του κοινωνικού ιστού 
• Κλονίζονται οι θεσμοί , καθώς επικρατεί η ανομία και η αδικία και υπονομεύονται τα δικαιώματα του ανθρώπου 

Πολιτικός Τομέας 

• Παραπαίουν οι δημοκρατικοί θεσμοί καθώς το παρακράτος έρχεται να πάρει τη θέση του κράτους . Η ήπια πολιτική ζωή διαταράσσεται και η οξεία πολιτική αντιπαράθεση κλυδωνίζει το καθεστώς . 

Οικονομικός – Υλικός Τομέας 

• Ταράσσεται η ομαλή οικονομική ζωή των πολιτών από καταστροφές της περιουσίας , κλοπές κ.α. , ενώ και το κράτος υποχρεούται στη δαπάνη ποσών που θα μπορούσαν να διατεθούν για κοινωφελείς σκοπούς . 

Τρόποι αντιμετώπισης

Φορείς αγωγής 

• Δημιουργία ιδεολογικού μετώπου ενάντια στη βία και την τρομοκρατία το οποίο θα καλύπτει ολόκληρο το πολιτικό φάσμα και θα εκφράζεται από το σύνολο του Τύπου . Τα ΜΜΕ μπορούν να συντελέσουν στην άνοδο της πολιτιστικής στάθμης αλλά και στην κατανόηση των προβλημάτων . 
• Η βελτίωση της παιδευτικής πραγματικότητας που κατασιγάζει τα ταπεινά ένστικτα , καθιερώνει ένα ανώτατο   ήθος , αναγνωρίζει την αξιοπρέπεια του ανθρώπου . 
• Η υγιής οικογένεια μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά μεταδίδοντας τις αρχές της συνειδητής πειθαρχίας και του σεβασμού προς το συνάνθρωπο . 

Γενικότεροι Τρόποι 

• Άμβλυνση οικονομικο-κοινωνικών προβλημάτων και ανισοτήτων = μέτρα εναντίον της ανεργίας και της υποαπασχόλησης ώστε να δίνεται θετική διέξοδος στο νεανικό δυναμισμό και να μην απογοητεύεται το νέο άτομο . 
• Δημιουργική αξιοποίηση χρόνου ( άθληση , πολιτιστικά κέντρα ) που φέρνουν το άτομο πιο κοντά στην κοινωνία και το βοηθούν να συνειδητοποιήσει τις δυσκολίες και να αναπτύξει τη λογική , τη διαλεκτική , τη νοημοσύνη του . 
• Το βάρος της προσπάθειας πρέπει να δοθεί όχι στην αύξηση της αστυνόμευσης , στην πάταξη δηλαδή του φαινομένου , αλλά στην πρόληψη . Κάτι τέτοιο μπορεί να επιτευχθεί με την εύρυθμη λειτουργία των θεσμών της δημοκρατίας και της δικαιοσύνης . 
• Η περιστολή των συντεχνιακών αιτημάτων και η επικράτηση ομαδικού πνεύματος μπορεί να οδηγήσει στην εκτόνωση των φαινομένων βίας μέσα από τον περιορισμό κάθε είδους κοινωνικής αδικίας και της σταθεροποίηση της δημοκρατίας . 
• Γενικότερα : διάλογος , συνεργασία , πρόληψη , αυστηρή νομοθεσία , επιβολή ποινών .