ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ : ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ

Κριτήριο Αξιολόγησης

Το πλανητικό χωριό

1 . Η παγκοσμιοποίηση είναι η κυρίαρχη ιδεολογία του τέλους του 20ου αιώνα . Κάτι σαν αυτό που ήταν ο κομμουνισμός παλιότερα . Συγκριτικά , οι οπαδοί της δεν είναι τόσο φανατικοί . ως ιδεολογία όμως είναι πολύ πιο εφηρμοσμένη . 

2 . Οι αναγκαίοι όροι για την ύπαρξή της είναι τουλάχιστον τρεις : Το πέρασμα από τις βιομηχανικές κοινωνίες σ’ αυτές της υψηλής τεχνολογίας . Ο πρωταγωνιστικός ρόλος του διεθνούς χρηματιστικού κεφαλαίου .. Η εξάπλωση της μαζικής ποπ κουλτούρας σε Δύση και Ανατολή . 

3 . Η ιδεολογία της παγκοσμιοποίησης διευκολύνει τη διεθνοποιημένη οικονομία της αγοράς . Σε έναν κόσμο ενωμένο σε Πλανητικό Χωριό οι αγορές και οι πωλήσεις καταναλωτικών προϊόντων και πληροφοριών γίνονται πολύ πιο απρόσκοπτα . 

4 . Θεωρητικά η παγκοσμιοποίηση είναι υπέρ της πολυπολιτισμικότητας . Στην πράξη όμως εμφανίζεται καπελωμένη από τις ΗΠΑ . Ο Μίκι Μάους , οι χολιγουντιανές ταινίες , η ροκ σκηνή , τα μπλου τζιν , η Κόκα Κόλα και τα χάμπουργκερ είναι γνωστά παγκοσμίως . Ο Καραγκιόζης , οι ταινίες της Φίνος Φιλμ , τα ρεμπέτικα , η φουστανέλα , το ούζο και το σουβλάκι παραμένουν μόνο ελληνικά . 

5 . Ο σπουδαιότερος κίνδυνος της παγκοσμιοποίησης είναι η πλανητική ομοιομορφία . Η εξάλειψη των τοπικών πολιτιστικών διαφορών , η υποταγή όλων σε ένα ενιαίο μοντέλο , υπό την επίβλεψη του Μεγάλου  Αδελφού . 

6 . Το χάπι χρυσώνεται με ποικίλους τρόπους . Ένας απ’ αυτούς είναι η δυνατότητα να μετατρέψεις τις πολιτιστικές ιδιομορφίες σου σε γραφική μόδα – έθνικ . Σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις , όπως έγινε με την τζαμαϊκανή ρέγκε , η επιρροή σου μπορεί να αποκτήσει διαστάσεις και να γίνει μόνιμη . Συνήθως όμως μετά από μια φευγαλέα παρουσία στο παγκόσμιο προσκήνιο το έθνικ ξαναπέφτει στην αφάνεια . 

7 . Η πιθανότητα να χάσεις εντελώς την ταυτότητά σου , όταν προέρχεσαι από ένα μικρό έθνος , είναι ιδιαίτερα αυξημένη . Ένα συγκρότημα από την Αθήνα , που παίζει hip – hop , αισθάνεται ότι συμμετέχει στη διεθνή μουσική σκηνή . Κατά πόσο όμως μπορεί να ανταγωνιστεί ένα ανάλογο αμερικανικό ; Και πως μπορεί να ξεπεράσει το επίπεδο της απλής μίμησης ; 99,9% θα παραμείνει τριτοκλασάτο και αντιμέτωπο με την απειλή να μην είναι ούτε αμερικάνικο ούτε ελληνικό , δηλαδή τίποτα . 

8 . Στη δεκαετία του ’70 τα ελληνικά ροκ γκρουπ χωρίστηκαν σε δύο κατηγορίες : οι μισοί προτιμούσαν τον ελληνικό στίχο και οι άλλοι μισοί τα αγγλικά . Ο Σαββόπουλος ανακάλυψε έναν τρίτο δρόμο . Προσπάθησε να αναμείξει τις επιρροές που έρχονταν από τα εξωτερικό με την ντόπια μουσική παράδοση . Παγκοσμίως εξακολουθεί να είναι άγνωστος . Στην Ελλάδα , όμως , η περίπτωσή του αποδείχθηκε εξαιρετικά γόνιμη . Ίσως αυτή να είναι η λύση . 

9 . Η παγκοσμιοποίηση δεν έχει ακόμη επιβληθεί ολοκληρωτικά . Βρισκόμαστε σε μεταβατική φάση . Κάτι τέτοιες φάσεις θυμίζουν μετακόμιση . Βγάζεις τα πράγματά σου από την αποθήκη ή το πατάρι . Ανακαλύπτεις ένα σωρό ξεχασμένα αντικείμενα και αναρωτιέσαι αν πρέπει να τα πετάξεις ή να τα πάρεις μαζί σου στο καινούργιο σπίτι . Η όξυνση των εθνικισμών , ακόμη και η αναζωπύρωση των θρησκευτικών δοξασιών , είναι αυτό ακριβώς . Καθώς μεταβάλλονται , οι μικρές κοινωνίες αρπάζονται με νοσταλγία από τα υπάρχοντα που έκρυβαν στην αποθήκη του συλλογικού τους υποσυνείδητου . Και επανεξετάζουν ποια απ’ όλα θα πάρουν μαζί τους στη νέα τους διεύθυνση και ποια όχι . 

10 . Η παγκοσμιοποίηση γκρεμίζει τα τοπικά τείχη . Τα μικρά έθνη χάνουν τη σιγουριά του παρελθόντος και πλημμυρίζουν από ανασφάλεια . Το θετικό στην όλη υπόθεση είναι η κατάργηση του απομονωτισμού , το τέλος της ασφυκτικής ομφαλοσκόπησης . Ως τώρα , ιδίως στην Ελλάδα , το ρητό ότι « κανείς δεν γίνεται μεγάλος στον τόπο του » είχε μεγάλη πέραση . Παρόμοια αποφθέγματα δεν θα σημαίνουν πια και πολλά . Δεν θα χρειάζεται να πας στο εξωτερικό για να αναδειχθείς . Το εξωτερικό έρχεται εκεί όπου βρίσκεσαι για να σε συναντήσει . 

11 . Η παγκοσμιοποίηση είναι κάτι αναπόφευκτο , δεν έχει νόημα να είσαι υπέρ ή κατά της . Προτιμότερο είναι να την αποδεχθείς ως μια αντικειμενική πραγματικότητα και να αγωνιστείς να αντιμετωπίσεις τους κινδύνους που φέρνει μαζί της . 

12 . Στις αρχαίες ελληνικές τραγωδίες ο χορός απευθυνόταν όχι στο λαό της Θήβας , φερ’  ειπείν , όπου εκτυλισσόταν το έργο , ή στους θεατές , αλλά σε ολόκληρο το ανθρώπινο γένος . Αν και οι τοπικές παραδόσεις δεν χαρακτηρίζονται πάντα από τόσο μεγάλη ευρύτητα πνεύματος , δεν παύουν να διαθέτουν στοιχεία που είναι ή που μπορούν εν δυνάμει να γίνουν διεθνή . Είναι προφανές ότι αυτά θα προκριθούν , όταν φτάσει η στιγμή της κρίσης.

13 . Για τους δημιουργούς που κατάγονται από μικρά έθνη της περιφέρειας , όπως η Ελλάδα , αλλά και για τους πολίτες τους , το στοίχημα είναι απλό . Να βάλουν σ’ ένα μίξερ τα στοιχεία του επερχόμενου παγκοσμιοποιημένου πολιτισμού , μαζί με όσα θεωρούν ανθεκτικά και αναντικατάστατα από την παράδοσή τους , και να πατήσουν το κουμπί . Το μείγμα που θα προκύψει θα είναι το μελλοντικό στίγμα τους . 

Βαγγέλης Ραπτόπουλος , εφημερίδα Το Βήμα . 

Ερωτήσεις

1 . Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 100 λέξεις . 

2 . Ποια είναι η δομή και ποια η μέθοδος ανάπτυξης της 9ης παραγράφου ; 

3 . Ποια είναι η συλλογιστική πορεία της 7ης παραγράφου ; 

4 . « Ο σπουδαιότερος κίνδυνος της παγκοσμιοποίησης είναι η πλανητική ομοιομορφία » : Να αναπτύξετε το περιεχόμενο της περιόδους με τη μέθοδο των παραδειγμάτων ( 80 λέξεις )

Παραγωγή Λόγου

Πώς πιστεύετε ότι μπορεί ο σύγχρονος άνθρωπος να αντιμετωπίσει τις αρνητικές συνέπειες της παγκοσμιοποίησης , αποφεύγοντας παράλληλα και τις εθνικιστικές εξάρσεις ; ( 500 λέξεις )